Het feest ter ere van het jubilerend bruidspaar loopt ten einde. De bediening gaat rond met het afluitende kopje koffie. Mijn buurman wil thee. Groene thee. Want daar zitten anti-oxidanten in, wat dat ook moge zijn. Hij heeft geen idee. Hij is nog nooit iemand tegengekomen die het wel wist. Als hij hoort dat ik dokter ben, vraagt hij of ik het wel weet. Toevallig....
In de lucht zit zuurstof. Gelukkig voor ons. Want dankzij die zuurstof kunnen wij leven. Met die zuurstof verbranden wij ons voedsel. Tijdens die verbranding verbindt de zuurstof uit de lucht zich met stoffen in ons lichaam. Daarmee krijgen we energie en warmte. Net als een kleine energiecentrale. Dat zuurstof een verbinding aan gaat met andere stoffen, heet met een duur woord oxideren.
Nou is een vuurtje in je kachel wel lekker, maar vuur in de rest van je huis heb je liever niet. Helaas heeft losse zuurstof erg de neiging om zich met andere stoffen te verbinden. Ook op plekken waar je dat niet wilt. Bij hoge temperaturen gaat dat snel, en dan krijg je bijvoorbeeld as. Bij lage temperaturen gaat dat langzamer, en dan krijg je bijvoorbeeld roest.
In het lichaam moet de zuurstof van de longen naar het persoonlijke kacheltje van elk van onze miljoenen lichaamscellen worden vervoerd. Soms valt er wel eens een zuurstofmolecuul uit het transportsysteem, en die gaat dan zwerven. Dat noemen we een "vrije radicaal". Die vrije radicaal komt op een gegeven moment een stofje tegen, waarmee hij een verbinding aan gaat, op een plek waar je dat eigenlijk niet wilt: een soort minibrandje buiten de kachel. Je snapt dat een hoop van die minibrandjes uiteindelijk voor een grotere beschadiging kunnen zorgen. De theorie is dat deze vrije radicalen een rol spelen in het verouderingsproces. Dat zou te vergelijken zijn met roestvorming op plekken waar je dat niet wilt.
Anti-oxidanten zijn stoffen die met zuurstof reageren. Het is de bedoeling dat de losse zuurstof op de verkeerde plekken, de vrije radicalen, botsen tegen de anti-oxidanten. En dan worden die stoffen, de anti-oxidanten verbrand. En de stofjes die je nodig hebt in je lichaam worden beschermd tegen de verbranding, tegen het oxideren. Daarom heten die beschermende stoffen anti-oxidanten. Want ze gaan het oxideren van de stoffen die je nodig het tegen. En de theorie is dus dat je zo veroudering tegen gaat. Ik moet er wel bij vertellen dat het maar zeer de vraag is of het in de praktijk ook zo werkt. Want de kans is groot dat de anti-oxidanten gewoon in de kachel terecht komen en niet bij de vrije radicalen.
Kan je het nog volgen?
Naarmate ik het verhaal verder vertel, bedenk ik me dat het toch wel een ingewikkeld verhaal is. De tienerdochter van mijn buurman komt ook bij ons aan tafel zitten, met groene thee, en mijn buurman vertelt enthousiast dat hij weet hoe het zit met anti-oxidanten. Tot mijn verbazing kan hij mijn anti-oxidanten verhaal zo navertellen. En snapt zijn dochter het ook nog.
De bediening komt thee brengen. Groene thee voor mijn buurman. Ik neem ook thee. De groene thee is op, en ik wil de ober niet nog een keer heen en weer laten lopen. Dus ik neem gewone thee. Voor mij dit keer geen anti-oxidanten. Hopelijk krijg ik hier geen spijt van bij mijn volgende rimpel.
In de lucht zit zuurstof. Gelukkig voor ons. Want dankzij die zuurstof kunnen wij leven. Met die zuurstof verbranden wij ons voedsel. Tijdens die verbranding verbindt de zuurstof uit de lucht zich met stoffen in ons lichaam. Daarmee krijgen we energie en warmte. Net als een kleine energiecentrale. Dat zuurstof een verbinding aan gaat met andere stoffen, heet met een duur woord oxideren.
Nou is een vuurtje in je kachel wel lekker, maar vuur in de rest van je huis heb je liever niet. Helaas heeft losse zuurstof erg de neiging om zich met andere stoffen te verbinden. Ook op plekken waar je dat niet wilt. Bij hoge temperaturen gaat dat snel, en dan krijg je bijvoorbeeld as. Bij lage temperaturen gaat dat langzamer, en dan krijg je bijvoorbeeld roest.
In het lichaam moet de zuurstof van de longen naar het persoonlijke kacheltje van elk van onze miljoenen lichaamscellen worden vervoerd. Soms valt er wel eens een zuurstofmolecuul uit het transportsysteem, en die gaat dan zwerven. Dat noemen we een "vrije radicaal". Die vrije radicaal komt op een gegeven moment een stofje tegen, waarmee hij een verbinding aan gaat, op een plek waar je dat eigenlijk niet wilt: een soort minibrandje buiten de kachel. Je snapt dat een hoop van die minibrandjes uiteindelijk voor een grotere beschadiging kunnen zorgen. De theorie is dat deze vrije radicalen een rol spelen in het verouderingsproces. Dat zou te vergelijken zijn met roestvorming op plekken waar je dat niet wilt.
Anti-oxidanten zijn stoffen die met zuurstof reageren. Het is de bedoeling dat de losse zuurstof op de verkeerde plekken, de vrije radicalen, botsen tegen de anti-oxidanten. En dan worden die stoffen, de anti-oxidanten verbrand. En de stofjes die je nodig hebt in je lichaam worden beschermd tegen de verbranding, tegen het oxideren. Daarom heten die beschermende stoffen anti-oxidanten. Want ze gaan het oxideren van de stoffen die je nodig het tegen. En de theorie is dus dat je zo veroudering tegen gaat. Ik moet er wel bij vertellen dat het maar zeer de vraag is of het in de praktijk ook zo werkt. Want de kans is groot dat de anti-oxidanten gewoon in de kachel terecht komen en niet bij de vrije radicalen.
Kan je het nog volgen?
Naarmate ik het verhaal verder vertel, bedenk ik me dat het toch wel een ingewikkeld verhaal is. De tienerdochter van mijn buurman komt ook bij ons aan tafel zitten, met groene thee, en mijn buurman vertelt enthousiast dat hij weet hoe het zit met anti-oxidanten. Tot mijn verbazing kan hij mijn anti-oxidanten verhaal zo navertellen. En snapt zijn dochter het ook nog.
De bediening komt thee brengen. Groene thee voor mijn buurman. Ik neem ook thee. De groene thee is op, en ik wil de ober niet nog een keer heen en weer laten lopen. Dus ik neem gewone thee. Voor mij dit keer geen anti-oxidanten. Hopelijk krijg ik hier geen spijt van bij mijn volgende rimpel.
