Als je als dokter in een ontwikkelingsland rondloopt, krijg
je gegarandeerd een medische vraag voorgeschoteld. Een medewerker van de
organisatie die ik in Bangladesh bezoek, vraagt of ik een keer met zijn vrouw
wil praten.
Zesenveertig is Misti, en ze heeft al tien jaar diabetes
type 2. Type 2 diabetes, vroeger veelal
ouderdomssuiker genoemd, komt ook in Nederland op steeds jongere leeftijd voor.
Mensen van Bengaalse afkomst zijn extra gevoelig voor diabetes, dus hier komt
het extra veel voor.
Ondanks de wat geruststellende naam van ouderdomssuiker, kan
diabetes type 2 een verwoestend effect hebben op het lichaam. Misti heeft last
van zenuwbeschadiging, wat ze merkt aan ernstige pijn onder haar voeten. Haar
diabetes is redelijk, maar niet goed ingesteld. En vanwege de zenuwbeschadiging
en haar jonge leeftijd zou ik bij haar naar een ZEER goede instelling streven.
Ze gebruikt al drie soorten tabletten in de maximale
dosering. De volgende stap zou het spuiten van insuline zijn, maar dat wil
Misti heel graag voorkomen. Dus heeft ze wel oren naar wat stap één in de
behandeling is: leefstijlaanpassing.
Gezonder eten en meer bewegen. Misti weet wat ze moet doen.
Ze is ongeveer vijf kilo te zwaar, wat “vol”, maar zeker niet “erg dik”. Maar
hoe eet je gezonder in een land waar de meeste mensen blij zijn als ze
uberhaupt te eten hebben? Hoe kan je eten vermijden, als je zelf, je ouders en
je buren weten wat honger lijden is? En hoe kan ze tijd maken om te bewegen als
ze ’s morgens vroeg voor haar kinderen moet zorgen, daarna naar haar werk gaat,
en aan het eind van de dag weer voor het gezin moet zorgen. Ze is blij als ze
’s avonds naar bed kan. En wie gaat er sporten als het 39 graden is?
Als ik eerlijk ben, weet ik het antwoord ook niet. Het is
hier inderdaad te warm om te sporten. Maar ja, nog zieker worden van de
diabetes is ook een slecht vooruitzicht.
Als ik er langer over nadenk realiseer ik me dat Misti
ongeveer hetzelfde zegt als de mensen in Nederland: Wat moet ik dan eten? Ik heb
geen tijd om te sporten.
En mijn rol is ook hetzelfde: mensen helpen om de omslag te
maken. In hun denken, in hun gevoel, en vooral in de praktijk. En mensen helpen
oplossingen te vinden, die voor hen werken.
Na het op een rijtje zetten van de basisprincipes, komt
Misti zelf met de oplossing: ze kan wel vijf dagen per week een half uur op een
hometrainer zitten. Dat kan voor haar werken.
Eigenlijk maakt het niet uit waar je dokter bent. Mensen
zijn mensen, waar ook ter wereld.