water, water, water

Water beheerst hier het leven.

In Nederland leven we in de delta van een paar grote rivieren. Het zuiden van Bangladesh bestaat uit de delta van een paar enorme rivieren. Hier realiseer je je hoe een delta er zonder dijken uit kan zien.

Elke dag steken we met een boot een arm van die delta over, om bij ons werkgebied te komen. Afhankelijk van het tij staat de wankele steiger meer of minder onder water. Achterop de motor rijden we langs watervelden naar ons CDC van die dag. Water beheerst het uitzicht.

De cycloon Aila in 2009, en Sidr een jaar eerder hebben grote verwoestingen aangericht. Een groot probleem is dat er veel zout zeewater diep landinwaarts de grond is ingedrongen. Vroeger kon hier rijst worden verbouwd. Nu wordt dat nog wel geprobeerd, maar de velden leveren nog niet eens genoeg op voor eigen gebruik, laat staan voor verkoop. Door het zout is de oogst minimaal. Veel boeren zijn daarom overgegaan op viskweek. Hun land wordt uitgegraven tot vijvers, waarin ze vis of garnalen kunnen kweken.

Een ander water thema is drinkwater. We merken dat de mensen hier heel weinig drinken. Kinderen vaak maar één glas per dag. Volwassenen twee tot drie glazen. Hoofdpijn, een branderig hoofd, je warm voelen zijn daar logische klachten van. Onze eerste reactie is ze veel meer te laten drinken. Maar erg vanzelfsprekend is dat niet.

Door het zout is het meeste water hier brak (zoet rivierwater, vermengd met zout zeewater), dat niet te drinken is. Er zijn een paar grote vijvers met zoet water. Die zijn verboden om je in te wassen of andere dingen in te doen. Hier kunnen de mensen hun drinkwater uit halen. Voor de meeste mensen zijn die vijvers te ver lopen. Dus zijn er een paar mensen die het water in grote tanks bij de mensen brengen en daar per liter verkopen. Voor de meeste mensen is dit vijverwater het schoonste water dat voor ze beschikbaar is. Dit water moet eigenlijk nog gefilterd, of op een andere manier gezuiverd worden, maar de meeste mensen kunnen dat niet betalen.

Een paar organisaties, waaronder Bangladesh Nazarene Missions, hebben opvangtanks voor regenwater laten bouwen. Dat zorgt voor iets veiliger drinkwater, voor een deel van de mensen. Maar ook dat is eigenlijk niet veilig genoeg.

Je ziet hier nauwelijks waterpompen. Pompwater is ook niet veilig omdat er hier van nature arsenicum in de grond zit. Als je daar grote hoeveelheden van binnen krijgt, gaat het ook niet goed. Het water filteren is ook niet voldoende, want het zout kan niet uit het water worden gefilterd. Kortom, veilig drinkwater is een probleem.

Ze zijn bezig om hier een proefopstelling te maken voor een fabriek dat eerst chemisch het zout uit het water haalt, en daarna het water filtert voor verdere zuivering. Als dat lukt kunnen de mensen hier eindelijk normaal hun dorst lessen.